نظارت و کنترل در مدیریت آموزشی
پروین صفوینیا
چکیده
نظارت و کنترل از جمله وظایف مهم مدیران آموزشی است که میزان پیشرفت در جهتهدفها را اندازهگیری میکند و سبب تشخیص بهموقع انحرافات و انجام اقدامات اصلاحییاتغییرات در سازمان میشود.
فراگرد کنترل شامل 4 مرحلهزیر میباشد:
1) تعیین ملاکها و روشهای سنجش و اندازهگیری فعالیتها
2) نظارت بر عملکردها و فعالیتها و سنجش و اندازهگیری آنها
3) مقایسه نتایج حاصله از سنجش عملکردها با ملاکها و هدفها
4) اقدام برای اصلاح یا تغییر عملکرد.
کنترل در سازمانها به 3 نوع کنترل مقدماتی، کنترل همگام عملیات و کنترل نهاییطبقهبندی میشود.
پیچیدگی وظایف و انتظارات کارکنان در سازمانها نیاز بهکنترل و نظارت را امریاجتنابناپذیر میسازد و تحقیقات مختلف نشان میدهد که یکی از نیازهای آموزشیمدیران، نیاز بهافزایش توانایی در زمینهی نظارت و راهنمایی تعلیماتی است و لازم است کهنظارت معلممحور یا بالینی جایگزین نظارت سنتی و متداول شود. در نظارت معلممحور،ناظر (مدیر) و معلم هر دو در جریان نظارت مشارکت و تعامل پهلو بهپهلو دارند و هدف ازاین نوع نظارت دادن بازخورد مناسب بهمعلمان در زمینهی وضعیت فعلی آموزش، رشدمهارتهای استفاده از راهبردهای آموزشی، تشخیص و حل مشکلات کلاس درس و ایجادنگرش مثبت در معلمان بهنظارت و... است. این نوع نظارت شامل سه مرحلهی جلسهی تبادلنظر طرحریزی، جلسهی مشاهده و جلسهی تبادلنظر برای بازخورد میباشد. برای انجامدقیق نظارت ثمربخش مدیر باید اطلاعاتی در زمینهی برنامهریزی و آمادگی، مدیریت وسازماندهی کلاس، روشهای تدریس، کیفیت یادگیری و... بهدست آورد و لازم است ایناطلاعات بهموقع و دقیق باشد. نقش نظارتی مدیران آموزشی در ابعاد وظایف اداری، وظایفبرنامهریزی تحصیلی، وظایف آموزشی تقسیم و مورد بررسی قرار میگیرد.