عوامل مؤ ثر در تشدید فشار روانی
1 ـ پیش بینی ناپذیری : وقتی که فرد نمی تواند بر فشار روانی تسلط داشته باشد اگر دست کم، بتواند آن را پیش بینی کند،از شدت آن کاسته میشود. هم انسانها و هم حیوانات رویدادهای آزارنده پیش بینی پذیر را بر رویدادهای آزارنده پیشبینی ناپذیر ترجیح می دهند؛ زیرا در مورد رویدادهای پیشبینی ناپذیر در واقع، هیچ دوره امنی برای جاندار وجود ندارد.
2 ـ عدم امکان تسلط در دوره فشار روانی: تسلط داشتن بر توقف عوامل فشارزا[1] موجب کاهش فشار روانی می شود؛ مثلاً، در یک محیط پر سر و صدا، برای کسی که بتواند بر آن تسلط داشته باشد از محیط خارج شود یا منبع تولید سر و صدا را خاموش کند) چندان فشار روانی ایجاد نمی شود.
3 ـ ارزیابی شناختی: اگر یک رویداد فشارزا نزد دو نفر دارای معانی متفاوتی باشد، آن را به طور متفاوت ادراک میکنند.مثلاً،مجروحان جنگی در مقایسه با مصدومان عادیِ دارای آثار جراحت مشابه، فشار روانی کمتری احساس می کنند، مثلا ً؛ داروهای مسکّن کمتر طلب می کنند)؛ زیرا برای سربازان جنگی، زخم و آسیب به معنای آسوده شدن از عذاب و خطر میدان نبرد و برای بعضی از آنها به معنای موفقیتی در زمینه جهاد در راه خدا تلقی می گردد.
4 ـ عدم احساس کارایی : اطمینان خاطر به اینکه فرد می تواند از عهده موقعیت فشارزا برآید و آن را به خوبی اداره کند، موجب کاهش فشار روانی می گردد. مثلاً، سخنرانی کردن برای بیشتر مردم موجب فشار روانی است؛ ولی کسی که آمادگی و توان انجام آن را دارد، فشار روانی کمتری را تجربه می کند.
5 ـ فقدان حمایت اجتماعی:حمایتهایعاطفی و توجه نزدیکان و دوستان و بخصوص افراد خانواده،
موقعیتهای فشارزا را تحمل پذیرتر و راحت تر میکند. کسانی که دارای پیوندهایاجتماعی گستردهای
هستند، مثل؛ ازدواج ، داشتن دوستان صمیمی، عضویت در گروههای اجتماعی یا مذهبی وغیره بیش از
کسانی که از پشتیبانی اجتماعی کمتری برخوردارند، عمر می کنند و کمتر از آنان گرفتار بیماریهای ناشی از فشار روانی می شوند.
[1] - stressor
